รถตุ๊กตุ๊ก หรือ รถสามล้อเครื่อง เป็นรถโดยสารอีกประเภทหนึ่งที่ได้รับความนิยมในประเทศไทยและในหลายประเทศ เนื่องจากมีอรรถประโยชน์ในการใช้งานสูง ทั้งในด้านการขนส่งผู้โดยสาร ขนส่งสินค้า ประกอบกับเป็นรถที่มีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นและมีรูปลักษณ์ที่แตกต่างกันไปในแต่ละพื้นที่ ทั้งสีสัน รูปทรง และเสียงของเครื่องยนต์ จึงทำให้ได้รับความนิยมจากนักท่องเที่ยว

รถตุ๊กตุ๊กได้รับการจดทะเบียนมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2503 โดยกฎหมายกำหนดให้จดทะเบียนได้ 2 ประเภท คือ รถยนต์ประเภท 4 (รย.4) สำหรับรถสามล้อส่วนบุคคล และ รถยนต์ประเทภ 8 (รย.8) สำหรับรถสามล้อรับจ้าง ณ วันที่ 30 มีนาคม 2560 มีรถสามล้อจดทะเบียน ส่วนบุคคล (รย.4) จำนวน 1,636 คัน และสามล้อรับจ้าง (รย.8) จำนวน 20,389 คัน รวมทั้งสิ้น 22,025 คัน จำนวนรวมทั้งสิ้น 22,025 คัน และเป็นรถที่จดทะเบียนในกรุงเทพมหานครรวม 10,201 คัน และเป็นรถสามล้อรับจ้างประมาณ 9,000 คัน

ภาพรวมของการจดทะเบียนรถตุ๊กตุ๊ก
รถสามล้อส่วนบุคคล (รย.4) มีจำนวน 1,636 คัน	รถสามล้อส่วนบุคคล (รย.8) มีจำนวน 20,389 คัน
กราฟแสดงจำนวนการใช้งานรถตุ๊กตุ๊กในแต่ละภาคของประเทศไทย

ปัจจุบันการใช้งานรถตุ๊กตุ๊กรับจ้าง  มีแนวโน้มลดลงเนื่องจากมีรถสาธารณะประเภทอื่น  แพร่หลายมากขึ้น  เช่นมอเตอร์ไซด์รับจ้าง  รถแท็กซี่  เป็นต้น  การใช้งานจึงเป็นเฉพาะกลุ่ม เช่น  กลุ่มแม่ค้าในตลาด นักเรียน   หรือเฉพาะถิ่นในซอย  และกลุ่มนักท่องเที่ยว   เป็นต้น  และในรถคันเดียวอาจให้บริการหลายกลุ่มตามช่วงเวลา